Ściółkowanie gleby w ogrodzie

  • Ściółkowanie gleby

Ściółkowanie

Ściółkowanie jest elementem bez którego ogród uprawiany metodami naturalnymi obyć się po prostu nie może. Polega ono na okrywaniu wierzchniej warstwy gleby różnego rodzaju materiałami organicznymi jak i nieorganicznymi lub uprawie roślin okrywkowych. Dzięki temu chronimy glebę oraz w znacznym stopniu pobudzamy jej akytwność biologiczną a sobie zaoszczędzamy wiele pracy. Możemy z powodzeniem stosować je zarówno podczas uprawy w ogrodach ozdobnych, warzywnych jak i owocowych.

Na pierwszy rzut oka ściółkowanie może się wydawać niezbyt atrakcyjne. Szczególnie gdy użyty w tym celu materiał nie pełni roli ozdobnej. Jednak pamiętajmy, że w naturalnych warunkach i w zdrowym ekosystemie gleba jest zawsze okryta przez warstwę złożoną z roślin i organicznych pozostałości. Zauważmy, że jeśli w skutek działania człowieka lub przyrody okrycie zostanie uszkodzone to w tym miejscu przyroda stara się jak najszybciej naprawić szkody i odbudować zniszczoną warstwę. To właśnie w zniszczonych ekosystemach, które uległy degradacji gleba jest odsłonięta, gdyż nie jest już w stanie się zregenerować. Bez odpowiedniej warstwy okrycia niszczona jest wtedy przez promienie słoneczne, które powodują nadmierne parowanie i utratę wody. Wiatr, który powoduje szczególnie na glebach lżejszych ich erozje oraz deszcz, który uderzając o powłokę niszczy jej wierzchnią warstwę powodując powstawanie skorupy i zamulając ją. Dlatego nie możemy pozwolić aby gleba w naszym ogrodzie była przez dłuższy czas odkryta. Jest to wskazane jedynie wczesną wiosną, kiedy chcemy aby szybciej się ogrzała i wysuszyła z nadmiaru wody.

Korzyści ze ściółkowania

Ściółkowanie jest bardzo korzystne zarówno dla ogrodnika jak dla samej gleby.

  • ograniczmy podlewanie, gdyż utrzymuje wilgoć w glebie,
  • utrzymuje ciepło, rośliny są dodatkowo chronione podczas niskich temperatur,
  • stosujemy mniej nawożenia, gdyż rozkłada się i wzbogaca glebę w próchnicę,
  • mniej spulchniania, zwabia do ogrodu dżdżownice, które spulchniają glebę,
  • mniej pielenia, nie wyeliminujemy chwastów całkowicie ale w znacznym stopniu ograniczmy ich występowanie,
  • owoce nie brudzą się, zarówno te nisko rosnące jaki spadające, które dodatkowo nie są uszkadzane ponieważ spadają na miękką powierzchnię,
  • upiększamy ogród, niektóre rodzaje ściółki mogą pełnić również role dekoracyjną,

Rozkładanie ściółki

Przed rozpoczęciem rozkładania ściółki należy spulchnić wierzchnią warstwę gleby, najlepiej jeśli zrobimy to specjalnym spulchniaczem. Musi być również dosyć wilgotna. Sprawdzamy to za pomocą wilgotnościomierza i w miarę potrzeby nawadniamy. Rozkładamy ją równomiernie na całej powierzchni. Dbając o to aby warstwa nie była zbyt cienka oraz zbyt gruba. Jej grubość nie powinna przekraczać paru centymetrów. Pamiętajmy, że warstwa ściółki z czasem będzie maleć w przypadku zastosowania materiału organicznego. Dlatego należy ja okresowo kontrolować. Patrząc na nią z góry nie powinno być widać czarnej warstwy ziemi. W ten sposób upewnimy się, że nie jest zbyt cienka. Sprawdzamy ją również od spodu czy nie dochodzi do szkodliwego procesu gnicia z powodu braku odpowiedniego krążenia powietrza. Może to sprzyjać rozwoju różnego rodzaju chorób i szkodników. Jeśli tak jest to znaczy, że prawdopodobnie ułożyliśmy zbyt grubą warstwę i powinniśmy ją zruszać aby się przewietrzyła. Trzymajmy się zasady, że lepiej jest kilkakrotnie w roku ściółkować cieńszymi warstwami niż rzadko warstwami grubymi.

Ściółkę możemy rozkładać od wiosny, kiedy to gleba jest już rozgrzana i osuszona aż do jesieni. Nie jest zalecane rozkładanie jej podczas zimy gdyż spowodujemy to, że gleba na wiosnę będzie dłużej odmarzała i się osuszała. Jeśli wiosną ściółka znajduje się na naszych zagonach, to dobrze jest usunąć ją na jakiś czas. Pozwalając w ten sposób glebie szybciej się nagrzać i osuszyć. Stara ściółka przeszkadza również przy siewie drobnych nasion. Może ona również im utrudnić wschodzenie.

Materiały do ściółkowania

Mamy możliwość korzystania z różnego rodzaju materiałów. Ich zastosowanie może zależeć od tego co aktualnie mamy dostępne oraz od osobistych preferencji w przypadku gdy ściółka ma pełnić również rolę dekoracyjną.

Słoma jest jednym z najczęściej stosowanych materiałów. Z uwagi na to że bardzo wolno się rozkłada, nie pobiera wody z gleby i w znacznym stopniu ogranicza występowania chorób grzybowych. Idealnie nadaje się to ściółkowania truskawek i poziomek, gdyż chroni dodatkowo ich owoce przez zabrudzeniem się.

Trawa której zwykle mamy pod dostatkiem w ogrodzie. Łatwo ja pozyskać ale niestety ma tendencję do zbijania się i gnicia, co jest bardzo niepożądanym efektem. Dlatego zaleca się ją rozkładać luźno i warstwa po warstwie czekając aż poprzednia się osuszy.

Kora otrzymana zarówno z drzew iglastych jak i liściastych. Kora z drzew iglastych nadaje się przede wszystkim do zakwaszania gleby dla roślin, krzewów owocowych i ozdobnych, które lubią podłoże kwaśne. Aby określić wartość PH gleby należy zbadać ją za pomocą kwasomierza.

Pokrzywy doskonale nadają się do ściółkowania gleby. Wpływają na wzrost plonów, wzbogacając próchnicę w azot i minerały. Rośliny będą silniejsze i bardziej odporne na choroby. Pamiętajmy że najlepiej nadają się te, które nie wykształciły jeszcze nasion. W innym przypadku jeśli będziemy z takich kożystać to musimy się liczyć z tym, że rozsiejemy je w miejscu ściółkowania.

Kompost najlepszy jest ten w połowie dojrzały. Podczas jego stosowania musimy uważać aby stykał się on z korzeniami roślin, gdyż będą w nich zachodziły cały czas procesy rozkładu. Będzie w ten sposób znakomicie pobudzał życie w glebie.

Kamienie, żwir oraz grys, sprawdzają się zarówno w aspekcie praktycznym jak i ozdobnym. Mogą być świetnym elementem dekoracyjnym stosowanym głównie do ściółkowania na rabatach z krzewami i roślinami ozdobnymi.

Rośliny okrywkowe które pełnią również w naszym ogrodzie rolę ozdobną.

Folie oraz włókniny których wielką zaletą jest to że bardzo skutecznie eliminują rozwój uciążliwych chwastów. Chronią one również skutecznie przed nagłymi zmianami pogody. Jednak w ogrodnictwie naturalnym powinny one być stosowane krótkotrwale, gdyż utrudniają dostarczanie organicznego pożywienia.